OLERKIGINTZA
Olerkiak "poesis" latinezko hitzetik dator, eta "sortu, egin" esan nahi du. Oso garrantzitsuak izan ziren XIII.eta XVII mendeen artean. Antzinako Grezian ere nabarmenduen ziren lirika musika izango balitz bezala. Europan urrezko aroa esan zitzaion.
Olerkietan idazleek beraien sentimenduak eta bizipenak kontatzen zituzten. Garai hori baino lehen egondako moldeetatik asko urrundu zen, horretarako hainbat neurri mota berrin asmatu ziren:
XX.mendeko olerkigintza bertsoen moldeetatik urrundu zen bertso askea eratuz lerro kopuru eta errima finkorik gabe. Errepikapena, anafora eta paralelismoak erabili ziren horretarako.
Lehen euskal olerkia " Linguae Vasconum Primitiae " izan zen Bernat Etxeparek idatzia. Bera apaiza zen eta olerkiaz gain hainbat gairi buruz ere hitz egin zuen, amodioa eta erlijioa adibidez.
Olerkietan idazleek beraien sentimenduak eta bizipenak kontatzen zituzten. Garai hori baino lehen egondako moldeetatik asko urrundu zen, horretarako hainbat neurri mota berrin asmatu ziren:
- Zortziko txikia: 7/6 silabako zortzi lerroz osatuta
- Zortziko handia: 8/10 silabako zortzi lerroz osatuta.
- Hamarreko txikia: 7/6 silabako hamar lerroz osatuta.
- Hamarrako handia: 8/10 silabako hamar lerroz osatuta.
- Kopla txikia: 7/6 silabako lau lerroz osatuta
- Kopla handia 8/10 silabako lau lerroz osatuta.
XX.mendeko olerkigintza bertsoen moldeetatik urrundu zen bertso askea eratuz lerro kopuru eta errima finkorik gabe. Errepikapena, anafora eta paralelismoak erabili ziren horretarako.
Lehen euskal olerkia " Linguae Vasconum Primitiae " izan zen Bernat Etxeparek idatzia. Bera apaiza zen eta olerkiaz gain hainbat gairi buruz ere hitz egin zuen, amodioa eta erlijioa adibidez.